دوازده فروردین یکی از روزهای تاریخی و مهم ایران اسلامی است؛ در این روز با رأی اکثریت قاطع مردم، نظام سیاسی کشور پس از 2500 سال، از نظام سلطنتی به نظام جمهوری اسلامی وحکومت مردمی تغییر یافت. در 12فروردین 1358 ثمره مبارزات ضدسلطنتی و طاغوتی و شعار استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی ملت ایران به بار نشست و نظام جمهوری اسلامی ایران استقرار یافت. در این روز ملت ایران با رأی 2/98 درصدی خود ساختار سیاسی، اجتماعی ایران را تغییر داد و جمهوری اسلامی مستقر شد. به همین سبب این روز مبارک از آن پس روز جمهوری اسلامی نام گرفت. جمهوری اسلامی، مولود انقلاب شکوهمند اسلامی ایران بود که با دم مسیحایی رهبر آزاده و نستوه انقلاب و ملتی سرافراز و خستگی ناپذیر و به برکت خون شهیدان و مجاهدان راه فضیلت، به بار نشست و در چنین روز بزرگی، هویت راستین خویش را رسما و از طریق همه پرسی به دنیا اعلام کرد تا پشتوانه مردمی این نظام که سابق بر آن نیز بر همگان مبهن گشته بود، بیش از پیش هویدا شود.

پس از آنکه قرن ها، تئوری جدایی دین از سیاست و نظام های حکومتی لائیک بردنیا سیطره داشت و قوانین شرعی و الهی، امری خصوصی در زندگی مردم تعبیر می شد، در 12فرودین سال 58 نظامی متولد شد که این نظریه‌ها را در قرن بیستم باطل کرد و حکومت اسلامی را براساس موازین وآموزه‌های دینی به منصه ظهور و عمل رساند.? جمهوری اسلامی شکل نوینی از نظام های حکومتی است که تلاش می کند با الهام از قوانین و تعالیم نجات بخش اسلام، الگوی زندگی جدیدی درعرصه اجتماعی و سیاسی بشر امروزی ارائه دهد تا بر اساس آن، نیازهای مادی و معنوی انسان توأمان فراهم شود. از نظام جمهوری به حکومت مردم بر مردم تعبیر می شود و جمهوریت در نظام حکومتی، نشان دهنده نقش مردم در تشکیل و استمرار آن است، به طوری که مردم با حضوردر صحنه‌های مختلف علاوه بر مشارکت در تعیین سرنوشت خویش، خواسته‌های خود را از حکومت مطالبه می‌کنند. در زمان تعیین نظام سیاسی کشور پس از سرنگونی نظام طاغوت شاهنشاهی، جمهوری دمکراتیک، جمهوری، حکومت اسلامی و ... از جمله نظام هایی بود که مطرح شد، ولی امام راحل(ره) از همان ابتدا، تأکید فراوانی بر استقرار نظام حکومتی جمهوری اسلامی داشتند، به طوری که برجمهوری اسلامی نه یک کلمه کمتر و نه یک کلمه بیشتر تأکید کردند. این تأکید نیز بر اساس خواست مردم در دوران مبارزات ضد ستمشاهی بود که در شعار آنها موج می زد و مردم در همه تظاهرات‌ها یکپارچه استقلال آزادی و جمهوری اسلامی را فریاد می‌کشیدند. بر این اساس اصل جمهوریت و اسلامیت، اصل جداناپذیردر نظام حکومتی ایران است که برای تثبیت، استمرار و تداوم آن، شهیدان زیادی تقدیم شده است.

پیام رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی(ره)

بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران حضرت امام خمینی(ره)، در پیامی به ملت ایران، 12 فروردین را روز عید نامیدند. در قسمتی از این پیام آمده است: صبحگاه 12 فروردین که روز نخستین حکومت الله است، از بزرگ ترین اعیاد مذهبی و ملی ماست. ملت ما باید این روز را عید بگیرند و زنده نگه دارند؛ روزی که کنگره های قصر 2500 ساله حکومت طاغوتی فرو ریخت و سلطه شیطانی برای همیشه، رخت بر بست و حکومت مستضعفین که حکومت خداست، به جای آن نشست. امام خمینی(ره) در پیام خود به مناسبت 12 فروردین از حضور مردم در این همه پرسی تشکر کرده و چنین فرمودند: من به دنیا اعلام می کنم که در تاریخ ایران، چنین رفراندومی سابقه ندارد که سرتاسر مملکت با شوق و شعف و عشق و علاقه به صندوق ها هجوم آورده و رأی مثبت خود را در آن ریخته و رژیم طاغوتی را برای همیشه در زباله دان تاریخ دفن کند. من از این همبستگی بی مانند که جز مشتی ماجراجو و بی خبر از خدا، همه و همه به ندای آسمانی و اعتصموا بحبل الله جمیعا لبیک گفتند و با تقریبا اتفاق آراء، به جمهوری اسلامی رأی مثبت دادند و رشد سیاسی خود را به شرق و غرب ثابت کردند، تقدیر می کنم.

جمهوری اسلامی از دیدگاه رهبر معظم انقلاب

بخشی از سخنان مقام معظم رهبری در تبیین واژه جمهوری اسلامی چنین است: جمهوری اسلامی، از لحاظ معنای تحت اللفظی بر دو پایه استوار است: یکی جمهور مردم؛ یعنی آحاد مردم و جمعیت کشور، اینها هستند که امر اداره کشور و تشکیلات دولتی و مدیریت کشور را تعیین می کنند، و دیگری اسلامی؛ یعنی این حرکت مردم، بر پایه تفکر اسلام و شریعت اسلامی است. این یک امر طبیعی است. در کشوری که اکثریت قریب به تمام آن مسلمان هستند، آن هم مسلمان مؤمن و معتقد و عامل، که در طول زمان، ایمان عمیق خودشان را به اسلام ثابت کرده اند و نشان داده اند، در چنین کشوری، اگر حکومتی مردمی است، پس اسلامی هم هست... مردم اسلام را می خواهند. این از روز اوّل گفته شد و در طول سال های متمادی نیز تجربه گردید. امروز هم واضح ترین حقیقت در نظام ما این است که آحاد و توده مردم از نظام حاکم بر کشور می خواهند که مسلمان باشد... و اسلام را در جامعه تحقق ببخشد. این حکومت و این نظام، با این نام در دنیا اعلام شد و تشکیل گردید. مردم هم رأی دادند، و نام جمهوری اسلامی را حاکی از اسلام دانستند، لذا آرایشان را به نام جمهوری اسلامی در صندوق ریختند.

بیان شهید مطهری درباره جمهوری اسلامی

استاد شهید مطهری(ره) واژه جمهوری اسلامی را چنین تفسیر می کنند: مسأله جمهوری مربوط است به شکل حکومت؛ یعنی این که مردم حق دارند سرنوشت خود را خودشان در دست بگیرند و کلمه اسلامی محتوای این حکومت را بیان می کند. به این ترتیب، جمهوری اسلامی؛ یعنی حکومتی که شکل آن انتخاب رئیس حکومت، از سوی عامه مردم است و محتوای آن هم اسلامی است و با اصول و مقررات اسلام اداره می شود.